Daha mutlu, daha sağlıklı bir sen olmak istiyorsanız duygularınızla barışık olunuz.
Yaşamınızda hiç stres, kaygı, depresyon veya öfkenin sizi kontrol ettiğini hissettiniz mi? Sık sık dürtüsel davranıyor, yapmamanız gerektiğini bildiğiniz şeyleri yapıp ya da söylüyor, sonrasında kendinizi pişman olarak buluyor musunuz? Veya duygularınızdan kopuk ve duygusal olarak uyuşmuş mu hissediyorsunuz?
Bazen duygularınız “vahşi bir at” gibi kontrolden çıkıyor ve bu anlarda ne yapacağınızı bilemiyor olabilirsiniz. Ozaman bu yazıyı okumanız size farklı bir bakış açısı kazandırabilir.
Duygu yönetimi, hem olumlu hem de zorlayıcı duyguların farkında olma ve yapıcı bir şekilde ele alma yeteneğidir. Sevgi, mutluluk gibi olumlu; öfke, kıskanma, üzülme, kırılma gibi olumsuz duygularımızı fark ederek yönetebilmek; daha anlamlı ve doğru tutumlar sergilemeyi içermektedir.
Duyguları deneyimleme ve ifade etme yeteneği, fark edebileceğinizden daha önemlidir.
Duygu yönetimi neden önemlidir?
Kendi duygularınızı daha iyi tanıma ve anlama kapasitenizi geliştirdikçe, başkalarının nasıl hissettiğini takdir etmeyi, iletişim kurma şeklinizi geliştirmeyi ve kişisel ve profesyonel ilişkilerinizin gelişmesine yardımcı olmayı daha kolay bulabiliriz. Stresinizi dengeye getirdikçe ve hoş olmayan duygulara bile tahammül etmeyi öğrendikçe, olumlu duyguları deneyimleme kapasitenizin büyüdüğünü ve yoğunlaştığını keşfedeceksiniz. Eğlenmeye, mutlu olup gülmeye ve neşeyle yaşamaya hayatınızda sıklıkla yer vereceksiniz. Şu anda ne kadar stresli veya duygusal olarak kontrolden çıkmış hissediyor olursanız olun, duygu yönetimi ile hayatınızı daha mutlu ve parlak hale getirebilirsiniz.
Duygu yönetimini öğrenmek yalnızca başkalarıyla iletişim kurma şeklinizi geliştirmekle kalmayacak, aynı zamanda aşırı ruh halindeyken bile “duygusal hız treni”nden kurtulabilecek ve hayatınızı dengeye getirebileceksiniz.
Duygu yönetimi için neler yapabiliriz?
Duygu yönetimi için farklı yöntemler mevcut. Size en kısa yol olarak önereceğim yöntem; duygu yönetimi için en iyi yol olan birkaç derin nefes alıp duyularınızı (gördüğünüz, duyduğunuz, kokladığınız, tattığınız ve dokunduğunuz) veya yatıştırıcı bir hareketle kullanmaktır. Örneğin, sevdiğiniz bir fotoğrafı görüntüleyerek, belirli bir kokuyu koklayarak, en sevdiğiniz müzik parçasını dinleyerek, bir parça sakızı tadarak veya bir evcil hayvana sarılarak, hızlı bir şekilde rahatlayabilir ve kendinize odaklanabilirsiniz. Ayrıca hissettiğiniz duygunun tam tersi olan duyguyu örneğin sinirli iseniz huzuru düşündüğünüzde aklınıza gelen bir hatıra anına tekrar gidebilir ve hatıranızdaki görüntü, ses ve hissettiklerinize yoğunlaştığınız zaman duygularınızın ve bedeninizin değiştiğini hissedebilirsiniz.
Farklı olarak, anlayışlı bir arkadaşla yüz yüze konuşmak, egzersiz yapmak, yoga yapmak ve meditasyon yapmak duygularımızı değerlendirmek ve yeniden anlamlandırmak için harika yollarıdır. Bu uygulamalar tüm duygu ve deneyimler hakkındaki farkındalığınızı artırmanıza yardımcı olabilir. Kendinize bu duygularla birlikte olmayı, kendinizi yargılamadan, değiştirmeye veya yok etmeye çalışmadan onları fark etmeyi öğretmiş oluyorsunuz.
Duygu kontrolü için ayrıca zihinsel anlamda kendinize size vereceğim örnek soruları sorabilirsiniz .Duygunuzun en yoğun olduğu bir anda durup birden bu soruları kendinize sorabilirsiniz. Örneğin değer verdiğiniz biriyle görüşmeye gittiniz ve görüşme hiç istediğiniz gibi geçmedi…
- Şu anda ne hissediyorum? (Hayal kırıklığına uğramış, kafası karışmış, öfkeli)
- Bana böyle hissettirecek ne oldu? (Bana önemsiz biriymişim gibi davrandı.)
- Durumun mantıklı olabilecek farklı bir açıklaması var mı? (Ben yanlış değerlendirmiş veya hassas davranmış olabilir miyim? Zaman uygun olmayabilir mi? Zihni başka bir sorunda olmuş olabilir mi? Onun önem verme şekli başka bir şey olabilir mi? )
- Bu duygular hakkında ne yapmak istiyorum? (Çığlık atmak, bir şeyler fırlatmak, derin nefes almak, hayal kırıklığımı gidermek, kötü bir şey söylemek)
- Onlarla başa çıkmanın daha iyi bir yolu var mı? (Her şeyin yolunda olup olmadığını sorun. Bir sonraki uygun zamanlarını sorun. Yürüyüşe çıkın veya koşun.)
Olası alternatifleri göz önünde bulundurarak düşüncelerinizi yeniden şekillendiriyorsunuz, bu da ilk aşırı tepkinizi değiştirmenize yardımcı olabilir.
Duygu kontrolünde dikkat etmeniz gerekenler ise; duyguları bastırdığınızda , kendinizi duyguları deneyimlemekten ve ifade etmekten alıkoymuş olursunuz. Bu bilinçli olarak (bastırma) veya bilinçsizce (bastırma) olabilir. Her ikisi de ifade edeceğim zihinsel ve fiziksel sağlık semptomlarına sebep olabilir: Kaygı, depresyon ,uyku sorunlar, kas gerginliği ve ağrı, stres yönetme zorluğu, madde kullanımı gibi
Duygular üzerinde kontrol sahibi olmayı öğrenirken, onları sadece halının altına süpürmediğinizden emin olunuz. Sağlıklı duygusal durum ezici duygular ile hiç duygu olmaması arasında bir denge oluşturabilmektir.
Çok istifade ettim. Teşekkürler. Kısa ve öz bir metin. Kaleminize yüreğinize sağlık değerli hocam.
Mustafa Korkmaz
06-07-2021 15:56